Yabancılar neden ülkemizden konut alıyor? Yabancı yatırımlarında son durum
Ülkemiz jeopolitik konumu sebebiyle tarih boyunca yabancı ülkelerin çekim merkezi oldu. Bugün gelinen noktada ise, yabancılar ülkemizi temiz havası ve coğrafi güzellikleri sebebiyle yaşanır bir yer olarak görüyor. Öyle ki, onların yaptıkları konut yatırımÜlkemiz jeopolitik konumu sebebiyle tarih boyunca yabancı ülkelerin çekim merkezi oldu. Bugün gelinen noktada ise, yabancılar ülkemizi temiz havası ve coğrafi güzellikleri sebebiyle yaşanır bir yer olarak görüyor. Öyle ki, onların yaptıkları konut yatırımları bugün şaşırtıcı oranlara ulaştı.
18 Mayıs 2012 tarihinden önce yabancıların Türkiye'deki gayrimenkul edinimleri için karşılıklılık şartı aranırken, bugün Tapu Kanunu'nun yürürlüğe giren 6302 sayılı kanunuyla değişen 35. maddesine göre yabancılar bu koşul olmadan Türkiye'den gayrimenkul sahibi olabiliyor. Buna ilave olarak, yabancıların oturma izninin 3 aydan 1 yıla çıkartılması da hem ülkemizde gayrimenkul sahibi olmak isteyenler hem de yabancıya gayrimenkul satmak isteyenlerin önünü açtı. Sürenin uzaması haliyle Türkiye'den mülk edinmeyi daha cazip hale getirdi.
Son durumda, geçmiş 3 yıllık dönemde özellikle İstanbul'daki markalı konut projelerinde, yabancıların yaklaşık projelerin yüzde 10'una denk gelen bir alım yaptıkları gözlemlenmiş. Yabancılar bu bireysel alımları, belirli bir dönem ikamet edip diğer zamanlarda da, gayrimenkulü uzun dönem kiralayarak bir yandan da gelir elde edebilmek niyetiyle yapıyor. Yine bu iki yıllık dönemde, Türkiye'de yapılan yatırımlarda alan bazında 2013'e göre geçen yıl yüzde 86, yatırım yapan kişi sayısı ise yüzde 55 artış yaşanmış. 2013'ten 2014'e yıllık verilere göre artış, 4.3 milyon metrekareden 8 milyon metrekareye ulaşmış.. Bu büyüme de yabancıların parsel başına yatırım yaptıkları alanın büyüdüğüne işaret ediyor.
Son veriler
TÜİK verilerine göre yabancıların Türkiye'den satın aldığı konut sayısı 2015 yılı,ocak ve ekim arasında da geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 19.5 artarak 18 bin 428'e yükselmiş. Yabancı uyruklulara, 2015 yılının ilk 10 ayında 18.428 konut satılmış. Bunların 5.813'ü İstanbul, 5.073'ü Antalya ve 1.213'ü de Bursa'da satılmış. Trabzon'da yabancılara satılan konuttaki artış ise bu yıl, yüzde 289 olmuş. 2015 yılında Muğla da ise yüzde 20.5'lik bir düşüş yaşanmış.
Kimler, nereden konut alıyor?
2013 yılına sırası ile Antalya, Muğla, İstanbul, Aydın ve Yalova'nın en çok tercih edilen iller olurken, 2014 yılında bu sıralama Muğla, İstanbul, Antalya, Yalova ve Sakarya olarak değişmiş. 2013 yılında Türkiye'de gayrimenkul yatırımını en fazla yatırım yapan ülkeler sırasıyla Almanya, Suudi Arabistan, İngiltere, Rusya ve İrlanda olarak sıralanıyor. 2014 yılında ise Suudi Arabistan, Almanya'yı geçiyor ve listeye Kuveyt giriyor. İngiltere ve Avusturya'da listeye giren diğer ülkeler oluyor. 2015 yılına gelindiğinde ise, konut alan Irak vatandaşlarının ocak-ekim döneminde ilk sırada olduğu görülüyor. Sadece ekim ayında Iraklılar'a yabancılara satılan toplam konutun yüzde 20'sinin satıldığı görülüyor. Genel sıralamada ise Iraklılardan sonra Suudiler geliyor, onları ise Rus ve Kuveytliler takip ediyor. 2015 ilk üç çeyreğinde bu 4 ülke vatandaşlarının aldığı konut sayısı, satılan tüm konut sayısının yaklaşık yarısını oluşturuyor. Bu tablodan özellikle Körfez ülkeleri vatandaşlarının yoğun bir şekilde son üç yıldır, Türkiye'den konut aldığını söylemek mümkün.
Not: Suriye, Ermenistan, Kuzey Kore vatandaşları Türkiye'den gayrimenkul satın alamıyor. Türkiye'nin sınır komşusu olan İran, Irak, Gürcistan, Bulgaristan gibi ülkeler de sınır illerinden mülk edinemiyor. Yunanlılar, İstanbul dahil sahil şeridindeki 28 il ve sınır komşusu Edirne'den alım yapamıyor.